Bakılmayacağına Nedir ?

Elifnur

Global Mod
Global Mod
Bakılmayacağına Nedir?

Bakılmayacağına, hukuki terminoloji içerisinde yer alan bir kavramdır. Türk Hukuk Sisteminde özellikle idari yargılama süreçlerinde karşılaşılan bu terim, belirli bir davada mahkemenin esas hakkında inceleme yapmadan davayı sonuçlandırması anlamına gelir. Bir mahkeme, bazı usul veya şekil şartlarının yerine getirilmemesi durumunda esasa girmeden "bakılmayacağına" karar verebilir. Yani dava, içerik açısından incelenmeden reddedilir.

Bakılmayacağına kararları, genellikle usul eksikliklerinden kaynaklanır ve bu eksikliklerin giderilmemesi durumunda dava hiç açılmamış sayılabilir. Bu durum, hem idari hem de diğer hukuk davalarında karşılaşılabilecek bir karardır.

Bakılmayacağına Kararı Neden Verilir?

Bir davada mahkemenin bakılmayacağına karar vermesinin birkaç temel nedeni olabilir:

1. Yetkisizlik veya Görevsizlik:

Bir mahkeme, kendisinin yetkili olmadığı bir konu hakkında dava açıldığında "bakılmayacağına" karar verebilir. Örneğin, idari bir dava, adli yargıda açılırsa, mahkeme, yetkisiz olduğu için esasa girmeden davayı reddedebilir.

2. Ehliyet Eksikliği:

Dava açma ehliyetine sahip olmayan kişilerin açtığı davalar da bakılmayacağına kararına tabi olabilir. Bu durum, özellikle tüzel kişiliklerin ya da temsil yetkisi olmayan kişilerin açtığı davalarda ortaya çıkar.

3. Süre Aşımı:

Hukuki süreçlerde belirli süreler vardır ve bu süreler içinde dava açılmadığı takdirde, mahkeme davaya bakılmayacağına karar verir. Bu durum, dava hakkının zamanaşımına uğraması anlamına gelir. Örneğin, idari işlemlerle ilgili davalar için genellikle 60 günlük bir süre öngörülmektedir. Bu süre aşılırsa dava esastan incelenmeden reddedilir.

4. Dava Şartlarının Eksikliği:

Bir dava açılmadan önce yerine getirilmesi gereken bazı şartlar bulunur. Örneğin, öncelikle belirli bir idari mercie başvurma zorunluluğu gibi şartlar eksik bırakıldığında, mahkeme davaya bakılmayacağına karar verir.

5. İdari Mercilere Başvuru Zorunluluğu:

Bazı durumlarda, dava açmadan önce ilgili idari mercilere başvurulmuş ve onların vereceği karar beklenmiş olmalıdır. Bu başvuru yapılmadan direkt olarak mahkemeye gidildiğinde, mahkeme bu eksiklikten dolayı esasa girmeden "bakılmayacağına" karar verebilir.

Bakılmayacağına Kararının Hukuki Sonuçları Nelerdir?

Bir davada "bakılmayacağına" kararı verilmesinin bazı önemli sonuçları vardır. Bunların başında davanın esastan incelenmemesi gelir. Bu durum, davacının taleplerinin haklı olup olmadığının hiç değerlendirilmediği anlamına gelir. Dolayısıyla davacı, hukuki olarak haklı bile olsa usul eksikliği nedeniyle haklılığına dair bir karar alamaz.

Ayrıca, bakılmayacağına kararının verilmesinden sonra, davacı gerekli usul eksikliklerini giderirse, aynı dava yeniden açılabilir. Ancak bu süreç genellikle zaman ve kaynak kaybına neden olur.

Bakılmayacağına Kararına İtiraz Edilebilir Mi?

Bakılmayacağına kararına karşı itiraz etmek mümkündür. Bu itiraz, temyiz ya da istinaf yoluyla yapılabilir. Ancak itirazın başarılı olabilmesi için, mahkemenin bakılmayacağına kararını verdiği gerekçelerin hukuka aykırı olduğunun kanıtlanması gerekmektedir. Örneğin, davacının süresinde başvuru yapmış olduğunu kanıtlarsa ya da yetkili mahkemeye başvurmuş olduğunu ispat ederse, itiraz başarılı olabilir.

Bakılmayacağına Kararı ile Red Kararı Arasındaki Farklar

Bakılmayacağına kararı ile red kararı sıklıkla karıştırılır, ancak bu iki karar birbirinden farklıdır. Red kararı, mahkemenin davanın esasına girerek davacının taleplerini incelediği ve bu taleplerin reddedildiği bir karardır. Yani davacı, taleplerinde haksız bulunmuş demektir. Oysa bakılmayacağına kararı, esasa hiç girilmeden, sadece usul eksiklikleri nedeniyle verilen bir karardır.

Bakılmayacağına Kararının Yeniden İncelenmesi

Bir davada bakılmayacağına kararının verilmesinin ardından, davacı gerekli eksiklikleri giderip davayı yeniden açabilir. Ancak bu durumun, sürelere ve hukuki koşullara uygun bir şekilde yapılması gerekir. Örneğin, süre aşımı durumu söz konusuysa, dava tekrar açılamaz.

Benzer Sorular ve Cevaplar

1. "Bakılmayacağına" kararı hangi durumlarda verilir?

Bakılmayacağına kararı, yetkisizlik, ehliyet eksikliği, süre aşımı veya dava şartlarının eksikliği gibi durumlarda verilir. Mahkeme, davanın esasına girmeden, bu usul eksikliklerini dikkate alarak davayı reddeder.

2. Bakılmayacağına kararına karşı temyiz yolu açık mıdır?

Evet, bakılmayacağına kararına karşı temyiz ya da istinaf yoluyla itiraz edilebilir. Ancak itirazın başarılı olabilmesi için, davacının usul eksikliklerini giderdiğini veya mahkemenin verdiği kararda hukuka aykırılık bulunduğunu kanıtlaması gerekir.

3. Bir dava bakılmayacağına kararından sonra tekrar açılabilir mi?

Eğer davanın reddedilme sebebi usul eksikliklerinden kaynaklanıyorsa ve bu eksiklikler giderilirse, dava yeniden açılabilir. Ancak süre aşımı gibi nedenlerden dolayı verilen bakılmayacağına kararı sonrasında dava yeniden açılamaz.

4. "Bakılmayacağına" kararı ne anlama gelir?

Bakılmayacağına kararı, bir davanın esası incelenmeden, usul eksikliklerinden dolayı reddedilmesi anlamına gelir. Mahkeme, davanın hukuki içeriğine bakmaksızın, dava şartlarının yerine getirilip getirilmediğini kontrol eder ve eksiklik varsa "bakılmayacağına" karar verir.

5. "Bakılmayacağına" kararı ile "red" kararı arasındaki fark nedir?

Bakılmayacağına kararı, davanın usul eksiklikleri nedeniyle esasa girilmeden reddedilmesi anlamına gelir. Red kararı ise, davanın esastan incelenip davacının taleplerinin haksız bulunarak reddedilmesi anlamına gelir.

Sonuç

Bakılmayacağına kararı, hukuki süreçlerde sıklıkla karşılaşılan bir durumdur ve bu karar, usul hataları veya eksikliklerinden kaynaklanır. Mahkemeler, dava şartlarının yerine getirilmediği durumlarda esasa girmeden davayı reddeder. Davacılar için bu karar, süreçlerin uzamasına neden olabilir, bu nedenle dava açmadan önce hukuki şartların tam olarak yerine getirildiğinden emin olunması önemlidir. Bakılmayacağına kararına karşı itiraz hakkı bulunmakla birlikte, itirazın başarılı olabilmesi için usul hatalarının giderilmesi gerekir.